Page 1 of 26

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ...................................................................................................................V

İÇİNDEKİLER.........................................................................................................VII

KISALTMALAR.................................................................................................XXXIII

BİRİNCİ KISIM

BIRINCI BÖLÜM

SİGORTA HUKUKUNA GİRİŞ SİGORTA TARİHÇESİ

I. SİGORTA KAVRAMI..............................................................................................6

II. GENEL BİLGİLER...................................................................................................8

II-1. Özel Sigorta Türleri....................................................................................9

1. Zarar (tazminat) sigortaları.............................................................10

A. Mal sigortaları.........................................................................10

B. Sorumluluk sigortaları.............................................................10

2. Can (Hayat) sigortaları....................................................................11

II-2. Kaynaklar.................................................................................................11

A. KANUNLAR......................................................................................11

a. 6102 S.Türk Ticaret Kanununun 6. kitabı.................................11

b. Türk Borçlar Kanunu................................................................12

c. Türk Ticaret Kanunu’nun diğer (6. kitap dışındaki) hükümleri 13

d. Kooperatifler Kanunu (24.4.1969 tarih ve 1163 sayılı)

Değişiklikleri (6.10.19881. 3476 s. K.; 21.4.20041.S146 s. K.). 13

e. Karayolları Trafik Kanunu........................................................13

f. Sigortacılık Kanunu..................................................................14

g. Karayolu Taşıma Kanunu (RG: 19.7.2003/25173) m. 17-24:

Yolcu taşımaları için zorunlu sorumluluk sigortası. Değişiklik

(31.07.2004-25539; RG: 27.4.2005- 25798)...........................15

h. Zorunlu Deprem Sigortasına Dair Kanun Hükmünde Kararname

(KHK/587) (RG: 27.12.1999-23919 M).....................................15

i. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun..................................15

B. YÖNETMELİKLER.............................................................................16

C. SİGORTA GENEL ŞARTLARI..............................................................18

D. MAHKEME İÇTİHATLARI VE DOKTRİN.............................................19

Page 2 of 26

İÇİNDEKİLER

İKINCI BÖLÜM

I. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE ŞEKLİ......................................................21

1. Sigortanın İşlevleri.....................................................................................21

1.1. Risk yönetimi ve girişimciler için önem taşıyan işlevler (mikro işlevler)

...........................................................................................................21

1.2. Sigortanın Makro İşlevleri (Ekonomik İşlevleri).................................24

2. Tanımı........................................................................................................27

3. Şekli............................................................................................................29

4. Sigorta sözleşmesi düzenlenirken uyulacak hükümler..............................32

II. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI..............................................................35

1. Sigortacı.....................................................................................................37

A. Acente...............................................................................................39

i. Tanımı..........................................................................................39

ii. Acente hakları..............................................................................46

iii. Yetki ve Borçları...........................................................................54

A. Acentenin Yetkileri................................................................54

B. Acentenin Borçları.................................................................61

iv. Acentelerin hukuki uyuşmazlıklarda ki durumu...........................71

v. Acentenin, sigorta şirketi ile acentelik ilişkisi...............................77

B. Sigorta Brokerliği...............................................................................82

C. Diğer sigorta yardımcıları...................................................................85

i. Sigorta Aktüerleri.........................................................................85

ii. Sigorta Hasar Eksperleri...............................................................85

iii. Sigorta Hakemi ve Raportörü.......................................................91

2. SİGORTALI (SİGORTA ETTİREN)..................................................................93

3. SİGORTA MENFAATİ.................................................................................101

4. RİZİKO (TEHLİKE)......................................................................................119

5. SİGORTA BEDELİ.......................................................................................134

6. SİGORTA ÜCRETİ(PRİM)...........................................................................155

III. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN KURULUŞU............................................................161

III.a. Sözleşme yapılması zorunluluğu...........................................................167

III.b. Sözleşmenin Türkiye’de yapılması zorunluluğu ve istisnaları................169

1. Sözleşmenin Belgelenmesi.............................................................169

2. Sözleşmenin Değiştirilmesi............................................................170

3. Sigorta dönemi ve süresi................................................................171

a. Şekli (formel) süre...................................................................171

b. Maddi (mataryel) Sigorta süresi..............................................171

IX

Page 3 of 26

İÇİNDEKİLER

c. Teknik süre..............................................................................172

4. Sigorta sözleşmelerinde kullanılan belgeler ve kavramlar.............172

a. Teklifname...............................................................................172

b. Poliçe.......................................................................................173

c. Sigorta geçici ilmühaberi.........................................................179

d. Abonman Sözleşmesi...............................................................181

e. Birleştirilmiş Sözleşmeler.........................................................182

f. Zeyilname................................................................................182

g. Tecditname..............................................................................184

h. Klozlar......................................................................................186

IV. SİGORTA SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI...........................188

1. Sigorta Ettirenin Borç ve Yükümlülükleri................................................188

A. Sigorta ettirenin prim ödeme borcu...............................................189

a.1. Prim........................................................................................190

a.2. Prim miktarının tesbiti...........................................................190

a.3. Primin ödenme zamanı..........................................................194

a.4. Primin ödenme yeri................................................................197

a.5. Primin ödenme şekli..............................................................198

a.6. Prim borcunun ödenmemesinin sonuçları.............................202

6.a.1. İlk Primin ödenmemesi..............................................204

i. Sigorta Himayesi Bakımından.............................204

ii. Temerrüt Bakımından.........................................206

6.a.2. Sonraki Primlerin ödenmemesi.................................208

i. Sigorta Himayesi Bakımından.............................208

ii. Temerrüt Bakımından.........................................208

6.a.3. Hayat Sigortasında prim ödenmemesinin sonuçları..212

a.7. Prim ödeme borcunun sona ermesi.......................................216

B. Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri.....................................................216

b.1. Genel olarak...........................................................................216

b.2. Kanunda düzenlenen yükümlülükler.....................................219

b.2.a. Beyan Yükümlülüğü...................................................219

b.2.a.a. Sözleşme yapılırken....................................222

b.2.b.b. Sigorta süresi içinde....................................232

b.2.c.c. Riziko gerçekleşmesi halinde......................241

aaa. Rizikonun gerçekleştiğini ihbar

yükümlülüğü.....................................241

X